Iedereen heeft er wel eens van gehoord: een hoogtestage of een Sportvastenkuur. Op het eerste gezicht lijken deze twee methoden weinig met elkaar te maken te hebben. Toch delen ze een belangrijk principe: beide geven je lichaam een extra zware trainingsprikkel waardoor het zich noodgedwongen moet aanpassen. Juist die overload, zwaarder trainen dan je normaal zou doen, zorgt ervoor dat je lichaam sterker terugkomt en je prestaties verbeteren.
- Bij een hoogtestage sport je met minder zuurstof.
- Bij Sportvasten sport je met minder suikers (koolhydraten).
Beide situaties dwingen je lichaam om een andere strategie te kiezen en zich aan te passen.
Hoogtestage: trainen met minder zuurstof
Tijdens een hoogtestage heb je minder zuurstof beschikbaar. Dat merk je meteen: je raakt sneller buiten adem en je zuurstofsaturatie (het zuurstofgehalte in je bloed) daalt.
- Omdat je mitochondriën minder zuurstof krijgen, kan de vetverbranding – die veel zuurstof vraagt – minder goed plaatsvinden.
- Je lichaam schakelt daarom sneller over op glucoseverbranding en de anaerobe glycolyse neemt toe. Dit leidt tot meer lactaatproductie.
- Het gevolg: je traint korter en intensiever, meer gericht op je anaerobe systeem.
Het herstel verloopt óók met minder zuurstof. Dat klinkt zwaar, maar het levert een groot voordeel op: je lichaam gaat meer EPO aanmaken. Dit hormoon stimuleert de productie van rode bloedcellen, waardoor je uiteindelijk efficiënter zuurstof kunt transporteren en je uithoudingsvermogen verbetert.
Sportvasten: trainen met minder suikers
Bij Sportvasten draait het niet om zuurstof, maar om beschikbare brandstof. Tijdens de kuur raken de glycogeenvoorraden in je lever en spieren steeds leger. Daardoor leert je lichaam stap voor stap om vetten in plaats van koolhydraten te gebruiken als energiebron.
- Hoog intensief sporten wordt lastiger, maar dat is ook niet het doel: Sportvasten is een trainingsprikkel, geen wedstrijd.
- Naarmate de kuur vordert, stijgt de productie van ketonen. Deze alternatieve brandstof wordt door de hersenen efficiënt benut, waardoor je helder en goed kunt blijven functioneren.
- De belangrijkste aanpassing vindt plaats in je spieren: een verbeterd vermogen om vetten als brandstof te gebruiken en een toename van het aantal mitochondriën.
Het resultaat: je uithoudingsvermogen en duurconditie verbeteren en je wordt minder afhankelijk van koolhydraten.
Overeenkomsten en verschillen
- Overeenkomst: zowel hoogtestage als Sportvasten geven je lichaam een zware, doelgerichte prikkel om zich te verbeteren.
- Verschil: bij hoogtestage draait de belasting om een tekort aan zuurstof, bij Sportvasten om een tekort aan suikers.
In beide gevallen gaat het om adaptatie: je lichaam past zich aan om sterker en efficiënter te worden.
Een praktijkvoorbeeld
Tijdens het Winterberg Wandelvasten weekend combineerden deelnemers lichte hoogte (beperkt, maar merkbaar) met de prikkel van Wandelvasten. Hoewel de hoogte te laag is om echt van een hoogtestage te spreken, voegde het toch een extra element toe aan de trainingsoverload en het adaptatieproces.
Ben je coach of professional en wil je meer weten over de fysiologische overeenkomsten en toepassingen van Sportvasten en hoogtestage?
Of ben je sporter en nieuwsgierig naar hoe Sportvasten jouw prestaties en energiemanagement kan verbeteren?
Neem gerust contact op met Remco Verkaik via [email protected] voor meer verdieping en praktische toepassingen.